El Egzaması

El Egzaması

Eller, dış dünya ile en sık temas eden bölgemiz olduğu için egzama buralarda sıklıkla görülür. Avuç içi, el sırtı veya el parmakları en sık yerleşim alanlarıdır. Ellerde kuruluk, kızarıklık, kepeklenme, su dolu kabarcıklar ve sulantılı yaralar şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
El egzaması; en sık su, kuru hava, sabun, deterjan, kimyasal maddeler, lastik eldivenler, kişisel bakım ürünleri ile aşırı temas sonrasında deride tahriş nedeniyle gelişmektedir. Atopik egzama gibi alerjik yatkınlığı olan kişilerde daha kolay gelişir.
Bazı meslek grupları tahriş edici ve alerjen maddelerle daha sık maruz kaldıkları için el egzaması gelişmesine daha yatkındır. Kişinin mesleği kadar hobileri de önemlidir.
Bu meslek grupları; temizlik ve bulaşıkla yoğun uğraşan kişiler, fırın işçileri, kuaförler, diş teknisyeni, doktor ve hemşire gibi sağlık personeli, çimento, tuğla ve boya işi ile uğraşanlar, resim, maket, bahçe işi vs. ile uğraşan kişiler de daha sık görülür.

El Egzamasının Belirtileri Nelerdir?

• Akut (başlangıç) dönemde; kızarık ve şiş bir zeminde çok sayıda su dolu kabarcıklar ve bunların hızla açılmasıyla sulantı ve kabuklanmalar ortaya çıkar.
• Subakut (akut dönem ardından gelişen) dönemde; hafif kızarık bir zeminde çok sayıda kepeklenme ve kabuklanma gözlenir.
• Kronik (İlerlemiş) dönemde; deri kalınlaşmış ve üzerinde kepeklenme belirgindir, yarıklar gelişebilir. Hastalık nedenine göre de farklı dönemlerde seyredebilir ve her dönemde kaşıntı görülebilir.

El Egzaması Tanısı Nasıl Konulur?

Çoğu zaman muayene bulguları yeterlidir. Başka hastalıklarından ayırmak için mantar incelemesi ve deri biyopsisi gerekebilir. Alerjik temas egzaması düşünüldüğünde sorumlu maddelerin değerlendirilebilmesi için patch (yama) testi yapılabilir.

El Egzaması Tedavisinde Nelerdir?

Tedavide esas nedenin saptanması ve bu etkenle temastan kaçınmaktır. Tamamen uzak durabilmek bazen zor olabilmektedir. Sebebi ne olursa olsun egzamada başarılı bir tedavi için tetikleyici, durumu kötüleştirebilecek faktörlerden kaçınmak gerekir.
Tedaviye başlamadan önce gebelik, emzirme, dahili hastalıklar, farklı sebeplerden ötürü düzenli olarak kullanılan ilaçlar ile ilgili doktor mutlaka bilgilendirilmelidir.
• Deriye sürülerek uygulanan steroidli kremler kaşıntı ve kızarıklığın düzelmesinde, egzamanın iyileşmesinde yararlıdır.
• Hastalık çok şiddetli ise deri dışında steroidler ağız, damar ve kas uygulamaları yoluyla verilebilir.
• Bu tedavilere yanıt alınamıyorsa pimekrolimus, siklosporin, metotreksat, fototerapi gibi diğer tedavi seçenekleri uygulanabilmektedir.

Tetikleyici Faktörlerden Kaçınmak İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?

• Su ve sabunla uzun süreli temas derinin doğal koruyucu tabakasının kaybına neden olmaktadır. Bu nedenle ellerin temizliği sabun yerine derimizin ph’sına uygun, kokusuz ve renksiz bir temizleyiciyle yapılması daha uygundur.
• Sıcak veya soğuk su yerine ellerin ılık su ile yıkanması daha uygundur.
• Özellikle uzun seyirli formunda nemlendiriciler derinin kaybettiği nemi kazandırmaya yardımcı olabilir. Bariyer krem ve köpükler etkenlerin deriye girmesini fiziksel olarak engelleyebilir.
• İş yaparken yüzüklerin çıkarılması tahriş edici maddelerin yüzüklerin altında birikmesini engelleyecektir.
• Temizlik, bulaşık, çocuk bakımı gibi işlerde yardımcı desteği veya bulaşık ve çamaşır makinesi kullanılmalıdır.
• Kısa süreli profilaktik eldiven kullanımı önemlidir. Uzun süre eldiven kullanımının terlemeyi arttırabileceği unutulmamalıdır. Eldiven içine pamuklu eldiven giyilmesi uygun olacaktır. Pudralı eldivenler klinik bulguları şiddetlendirebildiğinden kullanımları uygun değildir.
• Saç şampuanlama sırasında kısa süre ile eldiven giyilmesi zayıf iritan maddelerin deriye olumsuz etkisini azaltacaktır.
• Tuvalet temizleme gibi uygulamalar sırasında deterjan ile ellerin teması kesilmelidir.
• Domates, portakal, limon gibi maddelerle doğrudan el teması engellenmelidir.
• Saç boyama sırasında olası alerjenlerden kaçınılması ve korunulması önemlidir.
• Eğer mesleki nedenli bir egzama düşünülüyorsa kısa süreli meslek değişikliği, kalıcı bir sorun varsa hekimlerin önerisi ile meslek değişikliği gündeme gelebilir.