Zona (Gece Yanığı)
Zona halk arasında gece yanığı olarak bilinen, genellikle ileri yaşlarda en sık gövdede olmak üzere önce ağrı, sonrasında kızarıklık ve içi sıvı dolu kesecikler şeklinde görülen viral bir deri hastalığıdır.
Zonaya neden olan virüs, su çiceğine neden olan virüs olup bu virüs yıllarca omurilik boyunca sinir köklerinde saklı kalır ve vücut savunma sisteminin zayıflaması ile hastalığa yol açar.
Zona (Gece Yanığı) Kimlerde Daha Sık Görülür?
Zona şu durumlarda daha sık görülür;
• Yaşlılarda,
• Fiziksel ve duygusal stres geçirenlerde,
• Bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıkların (lösemi, lenfoma v.b gibi) varlığında,
• Bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçların kullanımı sırasında görülür.
Zona (Gece Yanığı) Belirtileri Nelerdir?
Genellikle ilk bulgu, tek taraflı, belirli bir alanda, yanıcı-batıcı ağrı şeklindedir. Bu bulguları takiben 1-7 gün içinde aynı bölgede kırmızı bir döküntü başlar ve o alana yayılır. Zamanla içleri sıvı dolup, takiben de iltihaplı bir görünüm alabilir, daha sonra da kuruyup dökülürler ve bu süre toplam 2-3 hafta sürebilir. Çok nadiren de olsa hastalık döküntü olmadan da oluşabilmekte ve bu durumda tanı konması oldukça zorlaşmaktadır. Zonada döküntülerin en önemli özelliği yer aldığı bölgede yalnızca bir yan tarafta yer almasıdır. Yani gövdede diğer tarafa geçmeyen bir özellik gösterir ki bu zona için tipiktir.
Zona (Gece Yanığı) Tanısı Nasıl Konulur?
Başlangıçta sadece ağrı varken ve o bölgede henüz kızarık-sulantılı yaralar oluşmamışken tanı koymak zordur. Buna benzer ağrılı başka birçok dahili hastalık ile karışabilir. Ağrıyı takiben içi sıvı dolu kabarcıkların ortaya çıkması ile hastalık kolaylıkla tanınır.
Zona (Gece Yanığı) Nasıl Tedavi Edilir?
Zona kendiliğinden 2-3 hafta içinde düzelebilir. Tedavideki amaç ağrılı süreci azaltıp, iyileşmeyi hızlandırmaktır. Tedaviye ilk 3-4 gün içerisinde başlanırsa daha etkili olur. Tedavi seçenekleri antiviral tabletler ve kremler, ağrı kesiciler, antibiyotikler ve bazı solüsyonlardır.
Zona (Gece Yanığı) Bulaşıcı mıdır?
Zona temas yoluyla çocuklar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilere bulaşabilir ve bu durumda hastalık zona olarak değil suçiçeği olarak geçirilir. Bu nedenle zona geçiren bir kişi risk altında olan kişilerden uzak durmalıdır.
Zona (Gece Yanığı) İz Bırakır mı?
Sadece çok ağır olgularda ya da yaralar başka mikroorganizmalar ile enfekte olduğunda iz kalabilir.
Zona (Gece Yanığı) Geçirildikten Sonra Ağrı Devam Eder mi?
Yaraların iyileşmesini takiben, özellikle yaşlı hastaların yaklaşık %40’ında “postherpetik nevralji“ olarak adlandırılan ağrılı bir dönem gelişebilir ve bu dönem 12 aya kadar uzayabilir. Bu durumda doktor önerisi ile ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
